Rekultywacja gleb

To działania, które mają na celu przywrócenie zdewastowanym gruntom wartości użytkowej
Gleba może zostać zdewastowana, czyli utracić całkowicie swoją wartość użytkową na przykład z powodu złej uprawy roślin lub działalności przemysłowej. Zwykle jest nadmiernie przesuszona, zagruzowana i skażona metalami ciężkimi, a w niektórych terenach jeszcze zasolona. Gleba taka wymaga specjalnej ochrony i wzbogacania. Szczególnie cierpi na brak podstawowych związków mineralnych i substancji organicznej Rekultywacja to szereg zabiegów, które mają przywrócić glebie zdegradowanej jej dawną wartość przyrodniczą. Podstawowe zabiegi rekultywacji to:

1. Zabiegi techniczne

• kształtowanie terenu - zasypywanie wyrobisk, wyrównanie hałd, doprowadzenie do takiego stanu, w którym ilość wody i powietrza w glebie wystarczy aby mogły rosnąć na niej rośliny, czasem gleba jest tak zniszczona, że konieczne jest pokrycie jej warstwą gleby żyznej o takiej grubości aby mogły rosnąć na niej jakiekolwiek rośliny.
• neutralizacja szkodliwych środków - doprowadzenia do stanu, w którym bardzo szkodliwe substancje nie są już groźne dla życia roślin i organizmów glebowych.
• dekoncentracji (rozrzedzenia) - polega to na wymieszaniu gleby skażonej przez bardzo trujące substancje z glebą nieskażoną na dużej powierzchni.

2. Zabiegi biologiczne - polegają na uzupełnieniu zabiegów mechanicznych prostymi zabiegami rolniczymi, które przyspieszają wzbogacenie gleby w składniki pokarmowe niezbędne do życia roślinom. Zabiegi biologiczne to:

• nawożenie organiczne, mineralne, nawozy zielone
• zabiegi agrotechniczne
• wprowadzenie roślinności pionierskiej, czyli takiej która może rosnąć w bardzo złych warunkach i powoli przygotowywać odpowiednie warunki dla roślin bardziej wymagających.

Ażeby zabiegi rekultywacji odniosły pożądany skutek należy pamiętać o kolejnych zadaniach:

• zbadanie przyczyn i skutków degradacji
• ustalenie jak teren ma być zagospodarowany
• ukształtowanie terenu przez wypełnienie wyrobisk glebą w taki sposób, który byłby najkorzystniejszy dla jej przyszłego zagospodarowania
• wyrównanie powierzchni zwałów oraz nadanie zboczom nachyleń zapewniających ich stałość
• właściwe ukształtowanie stosunków wodnych
• odtworzenie gleby przez wykorzystanie zwałowanych gruntów
• neutralizacja gleb toksycznych i użyźnianie jałowych
• zabezpieczenie zboczy obudową biologiczną
• przeciwerozyjna zabudowa roślinnością pionierską skarpy
• regulacja stosunków wodnych

Zagospodarowanie obejmuje zabiegi techniczne połączone z zagospodarowaniem biologicznym, które ma na celu przywrócenie gospodarczej użyteczności terenom zdegradowanym.

Źródło: http://www.zb.eco.pl/inne/zielen/gleby.htm